Różnorodność biologiczna jest jedną z fundamentalnych zasad istnienia wszystkiego, co nas otacza. Wszystkie atomy, cząsteczki, pierwiastki i ich związki, a także struktury fizyczne i chemiczne, istnieją w ciągłym ruchu i przemianach. To nieustanne zmiany, przechodzenie jednych stanów w inne, kształtują rzeczywistość, jaką znamy. Bez tego ruchu rzeczywistość byłaby statyczna i prawdopodobnie niepoznawalna.

Różnorodność biologiczna to szczególny przejaw tej dynamicznej rzeczywistości. Od momentu, gdy życie zaistniało na Ziemi w sprzyjających warunkach fizycznych i chemicznych, rozpoczęła się ewolucja – proces, który również jest odpowiedzią na zmieniające się warunki. Klimat, definiowany przez długotrwałe interakcje między atmosferą, wodą, ziemią i słońcem, kształtuje warunki, w jakich to życie istnieje i ewoluuje.

Życie, dostosowując się do tych zmian, rozwijało się w nieskończonej różnorodności form i procesów. Pierwsze organizmy i ich układy, napędzane energią słoneczną, zaczęły przekształcać naszą planetę, tworząc biosferę – strefę życia. Po 4 miliardach lat ciągłych interakcji i zmian trudno znaleźć miejsce na Ziemi, gdzie życie nie wywarło swojego wpływu. Stabilne warunki sprzyjają większej różnorodności i liczbie organizmów, ale życie znajduje swoje miejsce także w ekstremalnych środowiskach.

Zjawisko życia, początkowo związane z oceanami, stopniowo przeniosło się na ląd. Aby ląd mógł zostać zasiedlony, musiały powstać specjalne warunki – tak rozpoczęła się ewolucja gleby. Gleba to skomplikowana struktura składająca się z drobin zwietrzałych skał, wilgoci, powietrza oraz masy martwych organizmów, które są nieustannie przetwarzane przez organizmy żywe. To także próchnica – niezwykły zasób powstający w wyniku tych procesów, który staje się bazą do życia kolejnych grup organizmów.

Wszystkie elementy gleby są ze sobą powiązane przez sieć interakcji pomiędzy bakteriami, pierwotniakami, glonami, porostami, grzybami, protistami, roślinami i zwierzętami. Wydaje się, że kluczową rolę w utrzymaniu struktury gleby odgrywają grzyby, których strzępki wiążą jej składniki w stabilną całość. Grzyby oraz kwasy humusowe w próchnicy stymulują aktywność innych organizmów, w tym roślin, które przekształcają zasoby organiczne w nowe formy życia.

Bez tej różnorodności organizmów glebowych nie byłoby gleby w jej pełnym biologicznym znaczeniu. Gleba nie jest więc tylko martwą warstwą podłoża – to żyjący system, w którym współistnieją procesy fizyczne, chemiczne i biologiczne, tworząc fundament dla życia na lądzie.