Gleba antropogeniczna to gleba zmieniona przez działalność człowieka. Współcześnie trudno znaleźć na Ziemi miejsce, gdzie gleba pozostałaby nietknięta ludzkim wpływem.

Obecnie gleba — przemieszana, przekształcona i użytkowana — stała się elementem naszych działań. Służy produkcji żywności, hodowli zwierząt, „karmi nas”, ale  jednocześnie bywa pokrywana asfaltem i betonem, zalewana odpadami chemicznymi i biologicznymi. Zmieniliśmy ją tak, że jest albo jałowa, albo przebogata w jakieś grupy organizmów, bez ładu jaki kształtuje ewolucja. Procesy glebowe odbywają się chaotycznie, albo uprawiając ją, wpływamy na równowagę, która powinna służyć wybranym gatunkom roślin. Zwierzęta zaś, które kiedyś były integralną częścią tego systemu, często traktujemy jako szkodniki.

Dzisiejsza gleba nie przypomina już tej, która przez miliony lat kształtowała się pod wpływem naturalnych procesów ewolucji. Mimo to wciąż pozostaje złożonym systemem – mieszaniną minerałów, wody, powietrza i organizmów, w którym martwa materia jest nieustannie przetwarzana przez życie. Próchnica, powstająca jako efekt działalności tych organizmów, stanowi kluczowy element życia na lądzie, a całość tworzy dynamiczny układ, bez którego biosfera nie mogłaby funkcjonować.

Nasza relacja z glebą często opiera się na postawie roszczeniowej – wykorzystujemy ją do granic możliwości, zapominając, że jest fundamentem życia, które znamy. Aby uniknąć zniszczenia naszego wspólnego domu, musimy zmienić sposób myślenia o glebie. Powinniśmy traktować ją z szacunkiem i zrozumieniem, jako żywy i złożony organizm, którego jesteśmy częścią. Ewolucja gleb trwa nieprzerwanie, a my – jako istoty inteligentne – musimy wykazać się refleksją i odpowiedzialnością, by nasze działania nie naruszały jej delikatnej równowagi. Inteligentne musi też znaczyć rozumne, czyli poddające swoje decyzje refleksji, bo bez niej, a w konsekwencji bez zmiany nastawienia zniszczymy „własny dom” i siebie w relacji ze światem, jaki znamy i jaki jeszcze dziś możemy na razie podziwiać. 

Gleba to więcej niż tylko podłoże, po którym chodzimy. To minerały pochodzące ze skał, woda, powietrze, martwe organizmy przetwarzane przez żywe, a także procesy tworzące skomplikowane systemy. Wszystko to kryje się tuż pod naszymi stopami, będąc częścią biosfery, od której zależy całe życie na Ziemi.